Soch tokilishi

Bu nima?

Soch tokilishi — bu sochlarning bosh terisidan yoki tananing boshqa qismlaridan tezroq tokilishi jarayonidir. Bu vaqtinchalik holat bo‘lishi mumkin yoki jiddiyroq kasalliklar belgisidir. Soch tokilishining sabablari va oqibatlari turlicha bo‘lishi mumkin: ba'zida qisman yoki to‘liq tokilish yuz beradi.

Soch tokilishining sabablari

• Irsi. Soch tokilishining eng keng tarqalgan sababi androgendan kelib chiqqan alopeciya (bosh terisining sochlari to‘kilishi) bo‘lib, bu irsiy ravishda o‘tadi.
• Gormonal o‘zgarishlar. Homiladorlik, tug‘ish, klimaks davrida yoki qalqonsimon bez kasalliklari tufayli gormonlar darajasining o‘zgarishi soch tokilishiga olib kelishi mumkin.
• Stress. Doimiy stress yoki kuchli emosional holatlar vaqtinchalik soch tokilishiga sabab bo‘lishi mumkin, bunday holatni telogen effluvium deb atashadi.
• Ozuqa moddalarining yetishmasligi. Vitaminlar (xususan B guruhi vitaminlari, D vitamini, temir va rux) yetishmasligi sochlarning zaiflashishiga va ularning to‘kilishiga sabab bo‘lishi mumkin.
• Kasaliklar. Anemiya, autoimmun kasalliklar, bosh terisidagi infeksiyalar yoki dermatologik muammolar soch tokilishiga olib kelishi mumkin.
• Dori-darmonlar va davolash. Ba'zi dori-darmonlar, jumladan kimyoterapiya, akne davolash vositalari va antidepressantlar vaqtinchalik soch tokilishiga olib kelishi mumkin.
• No‘noq soch parvarishi. Agresiv kimyoviy moddalar va issiqlik ishlatish (masalan, temir yoki fen) yoki siqilgan soch turmushlari sochni shikastlantirishi va ularning to‘kilishiga sabab bo‘lishi mumkin.

Qachon shifokorga murojaat qilish kerak?

• Agar sochlar tez va katta miqdorda to‘kilsa.
• Agar soch tokilishi bosh terisida qichishish yoki yallig‘lanish bilan birga kuzatilsa.
• Agar sochlar bosh terisining ma'lum joylarida to‘kila boshlasa, bu alopecia areata belgisidir.
• Agar soch tokilishi boshqa alomatlar, masalan, charchoq, og‘riq yoki teri o‘zgarishlari bilan birga kuzatilsa.

Diagnostika va davolash

• Tekshiruv va testlar. Shifokor soch va bosh terisini tekshirib, soch tokilishining sababini aniqlash uchun testlar tayinlashi mumkin.
• Trikhoskopiya. Maxsus qurilma (trikhoskop) yordamida soch va bosh terisining holati tekshiriladi.
• Dori-darmonlar. Sababiga qarab, shifokor minoksidil, gormonal dori-darmonlar yoki vitaminlar kabi davolanishni buyurishi mumkin.
• Jarrohlik davolash. Agar soch tokilishi kuchli bo‘lsa, androgendan kelib chiqqan alopeciya kabi holatlarda soch ekish tavsiya etilishi mumkin.
• Ovqatlanishni tuzatish. Soch salomatligini qo‘llab-quvvatlash uchun vitaminlar va minerallarga boy mahsulotlarni ratsionga kiritish muhimdir.