Ovozli tiklar: sabablari, belgilari va davolash

Ovozli tiklar nima?

Ovozli tiklar — bu odamning boshqarilmaydigan va takroriy ovoz chiqargan harakatlarini bildiradi. Ovozli tiklar ko‘pincha nerv tizimining tiklanmasligi yoki stress tufayli yuzaga keladi. Bu holat odamning kundalik hayotiga xalaqit berishi mumkin. Ovozli tiklar ko‘pincha bolalar va o‘smirlar orasida uchraydi, ammo kattalarda ham uchrashi mumkin.

Sabablari

• Stress va xavotir. Kuchli stress yoki ruhiy yuklanish ovozli tiklarni keltirib chiqarishi mumkin.
• Nerv tizimining buzilishlari. Nerv tizimi kasalliklari, masalan, Tourette sindromi, ovozli tiklarni keltirib chiqaradi.
• Genetik omillar. Ovozli tiklar ko‘pincha oilaviy holatlar bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin, ya’ni genetik ta’sir tufayli rivojlanishi mumkin.
• Neurologik kasalliklar. Parkinson kasalligi va boshqa nerv tizimi kasalliklari ovozli tiklarning sababi bo‘lishi mumkin.
• Psixologik omillar. Ruhiy tushkunlik, travmalar va hissiy muammolar ovozli tiklarni yuzaga keltirishi mumkin.

Belgilar

• Takroriy ovozlar. Ovozli tiklar ko‘pincha qisqa va takroriy ovozlar sifatida namoyon bo‘ladi.
• Yuzning yoki bo‘yinning tiklanishi. Ovozli tiklar bilan birga, ba’zida bo‘yin yoki yuz mushaklarining boshqarilmaydigan harakatlari bo‘lishi mumkin.
• Qiyinchiliklar muloqotda. Ovozli tiklar odamning muloqot qilishida yoki jamiyatda o‘zini tutishida muammolar yaratishi mumkin.
• Hissiy o‘zgarishlar. Ovozli tiklar ruhiy holatni o‘zgartirishi, odamni xavotirga solishi yoki o‘zi bilan kurashishga olib kelishi mumkin.

Davolash usullari

• Psixoterapiya. Stressni kamaytirish va tiklarni boshqarish uchun psixoterapiya, masalan, kognitiv-xulqiy terapiya samarali bo‘lishi mumkin.
• Dori vositalari. Ba’zi hollarda, tiklarni nazorat qilish uchun antipsixotiklar yoki antikonvulsanlar kabi dori vositalari ishlatilishi mumkin.
• Vokalogik terapiya. Ovozli tiklar bilan bog‘liq muammolarni yengish uchun maxsus vokalogik mashqlar amalga oshiriladi.
• Neurologik muolajalar. Agar tiklar nerv tizimi kasalliklaridan kelib chiqsa, tegishli neurologik muolajalar tavsiya etiladi.